تاریخچه جرم تشویش اذهان عمومی به قلم پویا منصفی عضو وکلای حقوق بشر

حدود ۲۵۰۰ سال قبل پیرمردی 70ساله درحضور بیش از 100 نفر هیئت منصفه به جرم "تشویش افکار عمومی" و "نشر اکاذیب" به اعدام محکوم شد.

این مرد سقراط نام داشت. 

 

ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻭ ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺯ ﺩﻫﺎﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻧﻤﯽﺁﻣﺪ، 
"ﻣﮕﺮ ﺳﻮﺍﻝ" ! 

ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﺍﺩ؛
ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪﻩﯼ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ، ﻣﻄﻠﻖ ﻭ ﺍﺑﺪﯼ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﺎﻟﺶ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﺍﺩ. 
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﻘﺮﺍﻁ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﭼﯿﺰﯼ ﺷﺒﯿﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ: 
"نقد ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺪﻭﻥ خط ﻗﺮﻣﺰ" 
ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﯼ ﺍﻫﻞ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻭﭼﺎﻟﺶ ﻫﺴﺘﯿﻢ، ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯾﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ، ﻣﺎ ﺩﭼﺎﺭ ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﺭ ﻫﺴﺘﯿﻢ؛ ﻫﺮﮐﺪﺍﻡ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﯼ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺗﺤﺖ ﺳﻠﻄﻪﯼ ﻋﻘﺎﯾﺪ "ﻋﺎﺩﺗﯽ" ﻭ "ﻋﺎﻃﻔﯽ"  ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﯾﻢ. 
ﻋﻘﺎﯾﺪ ﻋﺎﺩﺗﯽ، ﻋﻘﺎﯾﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺎﺩﺕ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﯾﻬﯽ ﻓﺮﺽ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ. 
عقاید ﻋﺎﻃﻔﯽ هم عقایدی هستند ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻗﺮﺍر ﻧﻤﯽﺩﻫﯿﻢ ﭼﻮﻥ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺩﺍﺭﯾﻢ.
ﺧﻄﺎﻫﺎﯼ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺖﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﻭ ﺧﻄﺎﻫﺎﯼ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥها ﮐﯿﻨﻪ ﻭ ﻧﻔﺮﺕ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ.
ﺧﻼﺻﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﮔﺰﺍﺭﻩﻫﺎﯼ ﻋﺎﺩﺗﯽ و ﻋﺎﻃﻔﯽ ﭘﺸﺖ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻘﺪ، "ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ" ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ.

ﺳﻘﺮﺍﻁ ﺑﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻫﻤﻪ چیز ﻭ ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﯽ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ "ﺗﺸﻮﯾﺶ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﯽ" ﻣﯽﮐﺮﺩ.
ﺍﻭ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺸﻮﺵ ﻣﯽ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻧﻤﯽﮔﺬﺍﺷﺖ ﺩﺭﺧﻤﻮﺩﮔﯽ ﻫﺎﯼ ﻓﮑﺮﯼ ﻭ ﻋﻘﯿﺪﺗﯽ ﺧﻮﺩ ﺗﺨﺪﯾﺮ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﻭ ﻣﺎﻧﻊ ﺧﻮﺍﺏ ﺭﺍﺣﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﯽﺷﺪ.
ﺑﻪ همین ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺗﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ "ﺧﺮﻣﮕﺲ" ﻣﯽﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻟﻘﺐ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻣﯽ ﮐﺮﺩ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺧﺮﻣﮕﺲ ﻣﺎﻧﻊ ﭼﺮﺕﺯﺩﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ.
او از راه پرخطر "یقین زدایی" منصرف نشد. 
ﺳﻘﺮﺍﻁ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﺎﻟﺘﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮﺩ. 
ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺑﯿﺎﻣﻮﺯﺩ ﮐﻪ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻧﺴﺒﯽ ﻭ ﺧﻄﺎ ﭘﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺗﺠﺮﺑﻪﺑﺸﺮﯼ، ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﻭ ﺧﻄﺎﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺍﻣﺮ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻧﺴﺒﯽ ﻭ ﻣﺘﮑﺜﺮ ﺍﺳﺖ.
امروزه روش سقراط را آگنوستیکی و شک گرایی(شک ورزی) یا سنت سقراطی میگویند.
بسیاری از انسانها مطابق عرف جامعه بودن(عرفی بودن) یا انباشتن اطلاعات را نشانه عقلانیت میدانند. 
اما سقراط نشان داد که اینطورنیست، عقلانیت با "فرآیند تفکر" سر و کار دارد.

ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻘﺮﺍﻁ، ﻫﺮ ﺑﺎﻭﺭی ﻛﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻧﻜﺸﻴﻢ ﻭ ﺍز ﻏﺮﺑﺎﻝ ﻧﻘﺪ ﻧﮕﺬﺭﺍﻧﻴﻢ، ﻫﺴﺘﻪﺍی میﮔﺮﺩﺩ ﺑﺮﺍی ﺯﻧﺪگی ﺍﺑﻠﻬﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺎنعیﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺯﻧﺪگی ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ.

سرنوشت سقراط پایان غم انگیزی داشت و نخستین کسی بود که جانش را در راه عقلانیت از دست داد!

سقراط با نوشیدن جام زهر شوکران اعدام شد!

جنگ با امریکا مقاله پویا منصفی

💠آمریکا تابحال از هیچ کشور خارجی شکست نخورده است

🔹آمریکا تابحال از هیچ کشور خارجی شکست نخورده است. درحالی که نیروی نظامی آمریکا تقریبا درهمه‌ی دنیا مداخله‌ی نظامی کرده یا حضور داشته است. تنها نیروی خارجی که توانست درداخل خاک آمریکا، قدرت آمریکا را به لرزه درآورد اسامه بن لادن بود.

🔹هرکشوری که با آمریکا درخاک خودش بجنگد برفرض که شکست نخورد، پیروز هم نخواهد شد. چراکه آمریکا به سرمایه وتأسیسات و زیربناها ومردم آن کشور لطمه می‌زند اما خود آمریکا ومردمش درامن وامان خواهند بود!

🔹اگر آمریکا به ایران حمله کند نهایتا ایران می‌تواند به پایگاههای آمریکا درمنطقه حمله کند واگر جنگ شدت پذیرد درخوشبینانه‌ترین حالت، ایران کشورهای همپیمان آمریکا مثل اسرائیل وسعودی وامارات را باخاک یکسان می‌کند. این درصورتی است که آنها هم دست وپا بسته باشند. اما آیا این فرض خوشبینانه به آمریکا لطمه‌ای خواهدزد؟ خیر.

🔹چون محصول نهایی این منازعه خاورمیانه‌ای سوخته است. خاورمیانه‌ای که تمام آرمانها، سرمایه‌ها وقهرمانانش نابود می‌شوند وبه جای آنها مردمانی سرخورده ولطمه‌دیده از جنگی تباه و ویرانگر کشورها را به دست می‌گیرند وبیشتر از همیشه رام ومطیع آمریکا خواهند شد. وسپس زیرساختهای نابود شده را به شرکتهای آمریکایی خواهند داد تا بازسازی کنند. نفت تولید شده صرف خرید مجدد سلاح‌هایی خواهد شد که درجنگ پیشین نابود شده است. اروپا مفلوک‌تر از قبل تحت قیمومیت وچین تحت سلطه‌ی مطلق انرژی آمریکا قرار خواهد گرفت!

 هرگونه جنگ وجنگ‌طلبی محکوم است، کسانی که درایران به دنبال جنگ با آمریکا هستند درصورتی می‌توانند حرف ازاحتمال پیروزی بزنند که درداخل خاک آمریکا با او بجنگند. تازه آن‌وقت این فرض مطرح می‌شود که احتمال پیروزی شما درداخل خاک آمریکا چقدر است. اگر چنین طرحی ندارید پس لطفا بی‌خیال جنگ با آمریکا بشوید وکنار بروید تا سیاستمداران کارشان را انجام دهند! اشتباه سهراب سپهری این بود که می‌گفت: «جای مردان سیاست بنشانید درخت تا هوا تازه شود.»

🔹اگر خواننده‌ی نوشتجاتم باشید از یکسال قبل ازپیروزی ترامپ عرض نمودم او برای جنگ با ایران می‌آید ودر انتخابات آمریکا به دلایلی پیروز خواهد شد. همین اتفاق هم افتاد. پرواضح بود که بایستی ازهمان زمان ایران نحوه‌ی رابطه‌ی سیاسی با ترامپ را باهمان فرض طراحی می‌کرد. چه اینکه شخصیت کاسب‌مزاجانه‌ی ترامپ می‌توانست درسیاست بهتراز بقیه به بازی گرفته شود. نمی‌دانم شاید هم این طراحی صورت گرفت اما درعمل اجرا نشد یاوضعیت به دلایل عوامل خارج ازکنترل ایران درشرایط ناممکن قرار گرفت واحتمالا تقدیر ایران رفتن به سمت جنگ سخت است. کسی از من پرسید به تقدیر اعتقاد داری؟ گفتم بله. چون تقدیر برآیند مجموعه‌ای از رفتارها، اجبارها، توانایی‌ها، ناتوانی‌ها، درستی‌ها، اشتباهات، شرایط غیرقابل کنترل وغیره وغیره است.

🔹بالشخصه حسن روحانی راتخطئه نمی‌کنم اما شاید اوبیشتر از این توان نداشت تابیش ازمأموریتی که دربرجام داشت بردکترین سیاست خارجی ایران اثر بگذارد وبه همین خاطر مجبور شد پاسخ دعوت به مذاکره‌ی ترامپ را بارها وبارها ردکند! سیاست وسیاستمداران شعبده‌بازان عصرجدید هستند. می‌توانند معجزه کنند. ازوقتی که هاشمی رفسنجانی سیاستمدار برترکشور مرحوم شد کسی نتوانست جای او را پرکند. امیدوارم صاحبان اندیشه‌های سیاسی این روزها سکوت نکنند.

🔹یادمان باشدکه چهل سال پیش چه سکوتی برکشور حکمفرما شد وتعدادی ازروشنفکران چپ (مذهبی و غیرمذهبی) چگونه خلق را برآشوباندند وکار به کجا انجامید. امروز به مدد همین مدیاهایی که همان آمریکای جهانخوار به ما داده است می‌توانیم به سهولت اندیشه‌ی خودرا درمیان بگذاریم ونگذاریم کشور درآتش یک جنگ مهیب بسوزد.

🔹شاید حتی این نوشتجات تلاشی مذبوحانه باشد. مثل آن‌روزهایی که دروضعیتی مستأصل به خیلی‌ها می‌گفتیم که احمدی‌نژاد کشوررا نابود خواهد کرد وما با همه‌ی انتقادات باید به هاشمی رفسنجانی رأی بدهیم اما شنونده با نگاه عاقل اندرسفیه وپوزخندی تند با قصد انتقام از آخوندها یا رانت‌خوارها یا فسادها یا ... به احمدی‌نژاد رای داد. ونهایتا درحماسه‌ای باشکوه 17 میلیون نفر از امت همیشه درصحنه، کشور را درچاه ویلی انداختند که هنوز هم درنیامده است. 

🔹دستکم برای آنهایی که پس از ما براین خاک قدم می‌گذارند. اینهارا به دقت خواهند خواند تابدانند درآن زمانِ تیره وتار اندیشه‌ورزان وسیاستمداران چه می‌دیدند وچه می‌گفتند وچه می‌کردند! تابدانند، بودند کسانیکه بارها وبارها حاکمان را ازفرورفتن ودرغلطیدن به جنگی موهوم، بی‌معنا وخسارت‌بار انذار دادند!
منبع: ایران تجارت

پویامنصفی